De identiteit van bewoners van een WZC versterken
Inspiratie voor verantwoordelijkenDe identiteit van mensen is verbonden met de plaats waar ze wonen, dat geldt ook voor ouderen en mensen met een beperking. Het is daarom belangrijk dat ze hun eigenheid kunnen behouden, ook wanneer ze de stap maken om in een residentiële voorziening te gaan wonen. Bij deze reiken we enkele manieren aan waarop vrijwilligers kunnen bijdragen tot de versterking van de eigenheid en identiteit van mensen in zorg- en welzijnsvoorzieningen.
Luistervaardigheden als essentiële eigenschap van vrijwilligers
Als vrijwilliger is het belangrijk dat je over een open houding en een grote luisterbereidheid beschikt. Al luisterend krijg je namelijk het beste zicht op de eigenheid van elke bewoner. Door de bewoner de kans te geven over zichzelf te vertellen, kan hij tonen wie hij echt is. Hierbij wordt de focus verlegd van de zorgnoden naar de facetten van de identiteit of van het verleden waarop de bewoner trots is.
Focus op levensverhalen
Technieken waarbij aan bewoners gevraagd wordt om op een verhalende manier over zichzelf te vertellen zijn populair. In 2017 lanceerde hogeschool PXL het project ‘Het Grijze Goud’ waarbij studenten een gesprek aangaan met een oudere in een voorziening die in het verleden hetzelfde beroep heeft uitgeoefend. Dat leidt tot fijne gesprekken waarbij bewoners de kans krijgen te vertellen over hun levenservaringen en verwezenlijkingen.
We zien dat vrijwilligersverantwoordelijken in voorzieningen ook af en toe met deze technieken aan de slag gaan. In WZC Ocura in Beringen schrijven vrijwilligers samen met bewoners een levensverhaal over de patiënt op basis van een vragenlijst. Tijdens een vorming van Present in deze voorziening is er ook nagedacht over andere technieken om echt te luisteren naar vragen en wensen van bewoners. Zo werd het idee geponeerd om het boek “Koesterbeelden” te gebruiken tijdens gesprekken met bewoners en vragen te stellen als “Waar denk je aan bij deze prent?” of “Waarop ben je trots?”. Op deze manier worden mensen aangezet tot praten en kunnen diepgaandere gesprekken tot stand komen. Dit heeft niet enkel een positief effect op de levenskwaliteit en de sociale vaardigheden van de bewoners, maar kan ook de relatie tussen patiënt en zorgverlener of vrijwilliger verbeteren.
Biografische foto’s
Biografische foto’s zijn een enorme meerwaarde in de identiteitsversterking van mensen in zorgvoorzieningen. In het hart van onze hoofdstad ligt Huize Sint-Monika, waar een fotografe vrijwillig de bewoners heeft gefotografeerd met een voorwerp dat hen typeert. De gangen worden daardoor opgefleurd met prachtige foto’s van de bewoners met hun lievelingsboek, een set petanqueballen, een badmintonraket enzovoort. Deze foto’s zorgen niet enkel voor een groter thuisgevoel in de voorziening, maar vertellen ook iets over de eigenheid van elke persoon die er woont.
Bewonersfiches
Een andere manier om de uniciteit van elke bewoner in de verf te zetten, is door een fiche met persoonlijke antwoorden op vooropgestelde vragen voor zijn of haar deur te hangen. Het mooie is dat je als bezoeker of vrijwilliger na een blik op de fiche meteen het ijs kunt breken.
Present ontwierp bewonersfiches. Je kan ze hier bekijken.
